Een alleskunner, die vooral bekend geworden is als stadsbeeldhouwer van Amsterdam. Terwijl 99% van de passanten er achteloos aan voorbij snelt, word je in de hoofdstad werkelijk doodgegooid met beelden van Hildo Krop.
Zo kijk ik vanuit mijn appartementje in de wijk 'De Baarsjes' uit op het gebouw 'Het Sieraad', dat bezaaid is met ornamenten van zijn hand. Krop's sculpturen blijken - voor hen die (wel) uit hun doppen kijken - heel herkenbaar. Zeker als je je er een beetje in verdiept.
En dan moet je weten dat Hildebrand Lucien (Hildo) Krop (1884-1970) eigenlijk de banketbakkerij van zijn vader in Steenwijk zou overnemen. Als bakkersleerling liep hij stage in (resp.) Leiden, Amsterdam en Groningen en werkte hij in België, Frankrijk, Italië en Engeland om ook op Europees niveau het patissiervak onder de knie te krijgen.
Een leuk weetje vond ik in een uitgebreide biografie over de kunstenaar. Daarin las ik dat Krop, als opgeschoten broekventje van zo'n 14 jaar, ‘s avonds boetseerlessen ging volgen om marsepeinfiguren te kunnen maken¹. En waarschijnlijk heeft juist die beeldhouwcursus de kiem gelegd voor wat onvermijdelijk zou worden: op 24-jarige leeftijd besloot Hildo Krop alsnog een opleiding te gaan volgen aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam. Aansluitend maakt hij kunstzinnige stage- en studiereizen naar Berlijn, Rome en Parijs.
Eind 1912 besloot de tot dan toe zeer reislustige kunstenaar om zich definitief in Amsterdam te vestigen en een bestaan op te bouwen als creatief steenhouwer. Wat hem uitstekend lukte, dat moet gezegd. Workaholic van jewelste. Ambitieus en gedreven.
Krop's proeve van bekwaamheid werd zijn bijdrage aan bouw van het Scheepvaarthuis*, het iconische Amsterdamse School-gebouw (nu Amrâth Hotel). Kunstenaar Hendrik van den Eijnde was aangenomen als hoofdbeeldhouwer en Krop mocht assisteren bij het ontwerp en de uitvoering van het enorme aantal gebeeldhouwde decoraties, zowel in het interieur als aan het exterieur van het pand. Alles refererend aan de zee, de zeevaart en de overzeese handel: koppen van alle (zogenaamde) zeehelden, Neptunus en Poseidon, zeemeerminnen, golven, scholen met vissen, dolfijnen, walvissen, allerlei soorten (zeil)schepen. Noem maar op.
Naar aanleiding van deze 'leerschool' aan het markante gebouw aan de Prins Hendrikkade wordt Krop wel beschouwd als een van de meest veelzijdige kunstenaars van de Amsterdamse School.
En dan geht's los: met een niet te stuiten ijver stort Krop zich op het ontwerp en de uitvoering van meer dan 400 sculpturen voor de Amsterdamse openbare ruimte alleen al. "Aan veel scholen en andere openbare gebouwen in de stadsuitbreidingswijken die tussen de beide wereldoorlogen werden gebouwd, werd beeldhouwwerk van Krop toegepast¹." Heel veel bruggen ook. Je kunt er dus gif op innemen (nou...?): het is onmogelijk een flinke wandeling door Amsterdam te maken zonder werk van Hildo Krop aan bruggen of gevels tegen te komen.
Door zijn contact en samenwerking met diverse architecten kreeg de beeldhouwer ook opdrachten voor elders in het land. In 1925 maakte hij bijvoorbeeld de sculpturen aan de buitenkant van het Nederlandse paviljoen (van architect J.F. Staal) op de Parijse tentoonstelling 'Arts Décoratifs et Industriels Modernes'. Hij werkte ook mee aan de ontwerpen voor het interieur. Zo waren de vloerkleden in het paviljoen van zijn hand.
Ik zei het eerder: een multitalent. Naast zijn beeldhouwwerken heeft Krop ontwerpen gemaakt voor meubilair, keramiek (ESKAF), glas (Leerdam) en smeedwerk, lees ik op de online encyclopedie. Verder weten we al van vloerkleden en daarnaast maakte Krop ook houtsnedes (zoals voor zes omslagen voor het 'maandschrift voor bouwen en sieren' Wendingen). Er zijn boekbanden, theatermaskers en zo'n twintigtal schilderijen van hem bekend.
Voor een lange periode - van 1918 tot 1931 - maakte Krop nogal wat faunen, saters en Pan-figuren die min of meer symbool stonden voor, en refereren aan het socialisme. Niet zijn beste werk, vind ik persoonlijk. Ik heb niks met magische, fabel-achtige, fantasievolle creaties. Niet in films, boeken én niet in de schilder- en beeldhouwkunst. Maar hey, dat is natuurlijk heel persoonlijk.
* Er is wel gesuggereerd dat Krop en zijn vrouw gespioneerd zouden hebben voor de Sovjet-Unie. Anderzijds las ik ergens dat Krop "een heldenrol in het verzet" zou hebben gespeeld. En daar moet wel iets van waarheid in zitten, want hij werd in 1959 "gelauwerd met de Prijs van de Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945."
Het idee voor dit Hildo Krop-jaar komt van de curator van de Amrâth Collectie in het eerdergenoemde Scheepvaarthuis. Er is programmering rondom het 'feestjaar' gepland, maar de vraag is in hoeverre die doorgang kan vinden. Nieuws daarover vind je op de website van ArtZuid en die van Museum Het Schip.
In Steenwijk kun je het Hildo Krop Museum bezoeken, dat meer dan 3.000 werken van de van oorsprong Steenwijkse kunstenaar bezit.
Na deze ellende ga ik zeker eens kijken...
-X-
#Staysafe!
Tekst en alle (iPhone)foto's: @MiriamvanderMeer | www.agreylady.nl (tenzij anders vermeld).
Zo kijk ik vanuit mijn appartementje in de wijk 'De Baarsjes' uit op het gebouw 'Het Sieraad', dat bezaaid is met ornamenten van zijn hand. Krop's sculpturen blijken - voor hen die (wel) uit hun doppen kijken - heel herkenbaar. Zeker als je je er een beetje in verdiept.
2020 is uitgeroepen tot 'Hildo Krop-jaar'. Een beetje vergezocht naar mijn idee (we herdenken zijn 50-jarige sterfdag), maar wel een goede reden om dit multitalent eens in het (lente)zonnetje te zetten. Kijk en lees je mee?
 |
| 1. 'Mensenpaar', 1924/1925 in de beeldentuin van Museum Arnhem. 2. Hildo Krop in zijn atelier aan de Plantage Muidergracht, Foto: Atelier J. Merkelbach, Stadsarchief Amsterdam. 3. ‘De Dag’, 1933-37, (voormalige) Oogheelkundige kliniek op het Wilhelmina Gasthuis-terrein. |
Een leuk weetje vond ik in een uitgebreide biografie over de kunstenaar. Daarin las ik dat Krop, als opgeschoten broekventje van zo'n 14 jaar, ‘s avonds boetseerlessen ging volgen om marsepeinfiguren te kunnen maken¹. En waarschijnlijk heeft juist die beeldhouwcursus de kiem gelegd voor wat onvermijdelijk zou worden: op 24-jarige leeftijd besloot Hildo Krop alsnog een opleiding te gaan volgen aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam. Aansluitend maakt hij kunstzinnige stage- en studiereizen naar Berlijn, Rome en Parijs.
"koekenbakker Krop"
aldus latere critici.
Krop's proeve van bekwaamheid werd zijn bijdrage aan bouw van het Scheepvaarthuis*, het iconische Amsterdamse School-gebouw (nu Amrâth Hotel). Kunstenaar Hendrik van den Eijnde was aangenomen als hoofdbeeldhouwer en Krop mocht assisteren bij het ontwerp en de uitvoering van het enorme aantal gebeeldhouwde decoraties, zowel in het interieur als aan het exterieur van het pand. Alles refererend aan de zee, de zeevaart en de overzeese handel: koppen van alle (zogenaamde) zeehelden, Neptunus en Poseidon, zeemeerminnen, golven, scholen met vissen, dolfijnen, walvissen, allerlei soorten (zeil)schepen. Noem maar op.
Naar aanleiding van deze 'leerschool' aan het markante gebouw aan de Prins Hendrikkade wordt Krop wel beschouwd als een van de meest veelzijdige kunstenaars van de Amsterdamse School.
(* De architectonische vormgeving van het kantoorgebouw van zes Amsterdamse rederijen was in handen van architect J. M. van der Mey).
Met zijn betrokkenheid bij de bouw van het Scheepvaartkantoor speelde Krop zich dusdanig in de kijker, dat hij in 1916 in deeltijd werd aangenomen bij de Amsterdamse Gemeentelijke Dienst der Publieke Werken. Het honorarium bedroeg fl. 7,50 per dagdeel, inclusief de huur van het door Krop betrokken atelier aan de Plantage Muidergracht¹. Uniek: Krop werd daarmee de enige hoofdstedelijke ambtenaar-beeldhouwer ooit.
 |
| 4 en 5: Het Scheepvaarthuis, nu Amrâth Hotel. 6, 7 en 8. Mijn 'quarantine view', oftewel (ophok)uitzicht op 'Het Sieraad'. 9: 'Spinoza', 1959. |
Nom de Dieu, tu dois être millionnaire
"Verdikkeme: jij moet miljonair zijn²", aldus kunstenaar Ossip Zadkine toen hij samen met zijn vriend Hildo Krop langs diens vele beeldhouwwerken liep².En dan geht's los: met een niet te stuiten ijver stort Krop zich op het ontwerp en de uitvoering van meer dan 400 sculpturen voor de Amsterdamse openbare ruimte alleen al. "Aan veel scholen en andere openbare gebouwen in de stadsuitbreidingswijken die tussen de beide wereldoorlogen werden gebouwd, werd beeldhouwwerk van Krop toegepast¹." Heel veel bruggen ook. Je kunt er dus gif op innemen (nou...?): het is onmogelijk een flinke wandeling door Amsterdam te maken zonder werk van Hildo Krop aan bruggen of gevels tegen te komen.
Door zijn contact en samenwerking met diverse architecten kreeg de beeldhouwer ook opdrachten voor elders in het land. In 1925 maakte hij bijvoorbeeld de sculpturen aan de buitenkant van het Nederlandse paviljoen (van architect J.F. Staal) op de Parijse tentoonstelling 'Arts Décoratifs et Industriels Modernes'. Hij werkte ook mee aan de ontwerpen voor het interieur. Zo waren de vloerkleden in het paviljoen van zijn hand.
 |
| 10, 11 en 12: De Vierwindstrekenburg, 1933. 13, 14 en 15: 'Gezinsleven' op de Lyceumbrug uit 1928. |
ongeblust enthousiasme
Politiek betrokken was hij ook. "Krop was een overtuigd strijder voor een betere samenleving met meer gelijkheid en solidariteit¹." De pacifistische kunstenaar kreeg het socialistische gedachtegoed met de paplepel ingegoten: in zijn volwassen leven had hij ronduit communistische sympathieën*.Voor een lange periode - van 1918 tot 1931 - maakte Krop nogal wat faunen, saters en Pan-figuren die min of meer symbool stonden voor, en refereren aan het socialisme. Niet zijn beste werk, vind ik persoonlijk. Ik heb niks met magische, fabel-achtige, fantasievolle creaties. Niet in films, boeken én niet in de schilder- en beeldhouwkunst. Maar hey, dat is natuurlijk heel persoonlijk.
* Er is wel gesuggereerd dat Krop en zijn vrouw gespioneerd zouden hebben voor de Sovjet-Unie. Anderzijds las ik ergens dat Krop "een heldenrol in het verzet" zou hebben gespeeld. En daar moet wel iets van waarheid in zitten, want hij werd in 1959 "gelauwerd met de Prijs van de Stichting Kunstenaarsverzet 1942-1945."
In 1956 kreeg de sculpturist als eerbetoon de officiële titel van stadsbeeldhouwer van Amsterdam. "Hildo Krop stierf in het harnas. Op 20 augustus 1970 overleed hij - op 86-jarige leeftijd, in zijn atelier aan de Plantage Muidergracht aan een hartaanval", aldus Krop-kenner-buiten-kijf Loek van Vlerken. Al eerder verwees ik naar zijn biografie over Hildo Krop. Op zijn website 'timswings.nl' (en dan vraag ik mij af: is het Tim swings of Tim's wings? Maar ik dwaal af...) vind je werkelijk alles over onderhavige beeldenmaker.
 |
| 16 en 17: (Voormalig) mortuarium Wilhelmina Gasthuis: 'Troost' en 'Herinnering' uit 1931. 18 en 19: (Voormalige) hoofdingang Wilhelmina Gasthuis, 1937 en bij de Parnassusbrug (20) 'Ode aan Berlage, Roland Holst en Mendes da Costa' en (21) 'De Muze', 1941. |
In Steenwijk kun je het Hildo Krop Museum bezoeken, dat meer dan 3.000 werken van de van oorsprong Steenwijkse kunstenaar bezit.
Na deze ellende ga ik zeker eens kijken...
-X-
#Staysafe!
 |
| Hildo Krop in zijn atelier aan de Plantage Muidergracht, Foto: Atelier J. Merkelbach, Stadsarchief Amsterdam. |
Bronnen: (¹) biografie Hildo Krop op timswings; (²) Buitenbeeldinbeeld; een artikel van Kunstconsult over de interieurkunst van Hildo Krop; 'Ons Amsterdam', oktober 1973 (themanummer 'Amsterdamse School').
