Hij is de duurste levende kunstenaar ter wereld: de inmiddels 81-jarige David Hockney. Je weet wel: zo'n drie maanden geleden was het voorpagina-nieuws. Toen leverde zijn 'Portrait of an Artist (Pool with Two Figures)' uit 1972 op een Christie’s veiling in New York 90 miljoen dollar* op. Door dat recordbedrag voor een van de Californische 'zwembad-schilderijen' waar hij zo beroemd mee is geworden, is de van oorsprong Britse kunstenaar weer helemaal hot and happening.
En dat treft, want in het Van Gogh Museum in Amsterdam opent vrijdag 1 maart de tentoonstelling 'Hockney - Van Gogh: The Joy of Nature', waarin aangetoond wordt dat Hockney voor zijn grote kleurrijke en op de natuur geïnspireerde kunstwerken bezield werd door zijn beroemde voorganger Vincent van Gogh. Hij schilderde deze - op het lieflijk glooiende Engelse platteland gemaakte landschappen met dezelfde platheid en hetzelfde 'spel' met het perspectief.
Nu in het Van Gogh Museum: "ontdek alle parallellen tussen twee grote kunstenaars."
Tekst en alle (iPhone)foto's: ©MiriamvanderMeer | www.agreylady.nl, tenzij anders vermeld.
En dat treft, want in het Van Gogh Museum in Amsterdam opent vrijdag 1 maart de tentoonstelling 'Hockney - Van Gogh: The Joy of Nature', waarin aangetoond wordt dat Hockney voor zijn grote kleurrijke en op de natuur geïnspireerde kunstwerken bezield werd door zijn beroemde voorganger Vincent van Gogh. Hij schilderde deze - op het lieflijk glooiende Engelse platteland gemaakte landschappen met dezelfde platheid en hetzelfde 'spel' met het perspectief.
Nu in het Van Gogh Museum: "ontdek alle parallellen tussen twee grote kunstenaars."
Dat gaan we doen!
Bij binnenkomst zie je het hoogtepunt van de tentoonstelling (in ieder geval qua afmeting), want daar hangt het uit 32 delen bestaande en - om precies te zijn - 9.75 bij 3.66 meter grote en dus behoorlijk imposante 'The Arrival of Spring in Woldgate, East Yorkshire' (2011) te leen uit het Centre Pompidou in Parijs. Daarnaast zijn er een aantal schetsboekjes, enkele aquarellen, houtskool- en 20 iPad-tekeningen te zien én Hockney's werken waarbij film, fotografie en schilderkunst in elkaar overlopen.
 |
| 1. David Hockney, 'Kilham op weg naar Langtoft II, 27 juli 2005', olieverf op doek, © David Hockney, Foto: Richard Schmidt. 2. De oogst, Vincent van Gogh, Arles, juni 1888. 3. Fotoportret van David Hockney door ©Rineke Dijkstra. |
* Niet dat Hockney iets van doen had met deze hype of iets van dat enorme bedrag in zijn zak heeft kunnen steken. Nee, de kunstenaar verkocht het schilderij al in 1973 via een New Yorkse galerie voor 18 duizend dollar, wat in die tijd natuurlijk ook heel veel geld was. Het hoogste bedrag voor een Van Gogh? In 1990 kocht een Japanse verzamelaar Vincent's schilderij 'Dr. Gachet' uit 1890 voor $ 83 miljoen.
Het is met name zijn vroege werk dat gerekend wordt tot de Britse popart. Het gebruik van felle, 'koude' acryl-verven, zijn onderwerp-keuze en ook zijn uiterlijk (destijds geblondeerd haar, een opvallende 'uilenbril', dandy-achtige kleding) en zijn levensstijl (openlijk gay, terwijl homoseksualiteit in Groot-Brittannië toentertijd nog strafbaar was) maken een dergelijk kwalificering enigszins begrijpelijk, maar de kunstschilder, graficus, tekenaar, fotograaf en decorontwerper heeft zich altijd verzet tegen deze hokjesgeest. De Volkskrant typeert David Hockney (1937, Bradford, UK) daarom treffend als "een figuratieve ambachtsman die flirtte met popart."
Het is met name zijn vroege werk dat gerekend wordt tot de Britse popart. Het gebruik van felle, 'koude' acryl-verven, zijn onderwerp-keuze en ook zijn uiterlijk (destijds geblondeerd haar, een opvallende 'uilenbril', dandy-achtige kleding) en zijn levensstijl (openlijk gay, terwijl homoseksualiteit in Groot-Brittannië toentertijd nog strafbaar was) maken een dergelijk kwalificering enigszins begrijpelijk, maar de kunstschilder, graficus, tekenaar, fotograaf en decorontwerper heeft zich altijd verzet tegen deze hokjesgeest. De Volkskrant typeert David Hockney (1937, Bradford, UK) daarom treffend als "een figuratieve ambachtsman die flirtte met popart."
Hockney's schilderijen zijn gebaseerd op door hemzelf maakte foto's en zij verbeelden een gestileerd soort realisme. Hij schildert naar waarneming: 'plat' en spelend met het perspectief, net zoals Vincent van Gogh deed, vandaar dat een vergelijking tussen die twee voor de hand ligt.
een visueel spektakel
Niemand minder dan topfotograaf Rineke Dijkstra maakte speciaal voor de tentoonstelling 'The Joy of Nature' en de catalogus een beeldportret van de Engelse kunstenaar. Dat zegt wel wat: kosten noch moeite zijn gespaard en dat is lonend gebleken, want wát een fijne tentoonstelling is het geworden! De presentatie geeft de toeschouwer een geweldige kijk op de onmiskenbare invloed die de postimpressionist Vincent van Gogh heeft (gehad) op het werk van David Hockney.Bij binnenkomst zie je het hoogtepunt van de tentoonstelling (in ieder geval qua afmeting), want daar hangt het uit 32 delen bestaande en - om precies te zijn - 9.75 bij 3.66 meter grote en dus behoorlijk imposante 'The Arrival of Spring in Woldgate, East Yorkshire' (2011) te leen uit het Centre Pompidou in Parijs. Daarnaast zijn er een aantal schetsboekjes, enkele aquarellen, houtskool- en 20 iPad-tekeningen te zien én Hockney's werken waarbij film, fotografie en schilderkunst in elkaar overlopen.
grafische helderheid
Geen enkel Nederlands museum heeft een 'eigen' David Hockney in de collectie, dus deze presentatie in het Van Gogh Museum is een must see voor de fans van de Britse artiest. Daarnaast is het voor het eerst dat liefhebbers van zowel Hockney áls van Van Gogh - en dat zijn er naar verwachting heel veel - de doeken van de beiden grootmeesters naast elkaar kunnen zien.
Kijk en vergelijk!
De tentoonstelling toont series van vaak grote landschappen die Hockney maakte in de Yorkshire Wolds. Aan het einde van de jaren 90 trok hij vanuit Los Angeles (USA) naar zijn geboortegrond in (Noord-)Engeland en begon er het zo karakteristieke en onbedorven golvende landschap te verbeelden. "Deze schilderijen tonen diepgaande observaties van de veranderende vier seizoenen en de manier waarop licht, ruimte en natuur constant in beweging zijn." Het zijn doeken waar Hockney's liefde voor de natuur op kleurrijke wijze naar voren komt.
De zogenaamde 'Yorkshire landscapes' hangen op felle, kleurrijke muren - geel, oranje, groen. Dit in tegenstelling tot de en plein air geschilderde doeken van Vincent van Gogh. Deze veel kleinere schilderijen hangen op witte tussenwanden en ondanks het verschil in formaat, vertonen de schilderijen duidelijke overeenkomsten.
Neem 'De oogst' of 'Veld met irissen bij Arles' (beiden uit 1888) en 'Tuin van de inrichting Saint-Paul (Het vallen van de bladeren)' (1889). "De stilering van de verticale lijnen van de boomstammen in dit laatstgenoemde werk loopt parallel aan de repeterende lijnen van Hockney's 'The Arrival of Spring in Woldgate'.
* aldus Hans den Hartog Jager - schrijver, kunstcriticus en tentoonstellingsmaker - in de bij de expositie uitgebrachte catalogus.
* Axel Rüger wordt op 1 juni aanstaande 'secretary and CEO' bij de Royal Academy of Arts in Londen.
De landschappelijke schilderijen van David Hockney zijn enorm sprankelend. Het is een feestje om naar te kijken. Die kleuren: een regelrechte Wow!-ervaring. De bomen op de schilderijen staan strak in het gelid, fris groen in het voorjaar ("in het lente heeft de natuur een erectie") en in oranje, rood en bruinen voor de herfst. Dan het perspectief dat niet per se centraal staat (juist niet...) en vooral de afmeting van de Hockney's. Groot, groter, grootst.
En dat is meteen het meest opvallende verschil tussen de beide kunstenaars. Uit de tekst van Den Hartog Jager in de catalogus leer ik dat Vincent van Gogh zelden schilderijen maakte die groter waren dan een meter en bij die grootte begint het pas bij Hockney.
Of (juist) niet?
Want wie had dat gedacht: dat we Van Gogh's werk - in ieder geval in deze context - timide zouden kunnen noemen? Zijn schilderijen zijn in vergelijking met die van Hockney subtiel en ik werd stante pede (weer) verliefd op de 'discrete muurbloempjes' van 'onze' Vincent. Wat zijn ze mooi! Kijk maar eens goed naar 'Korenveld' (1888 en hierboven) of 'Korenveld met patrijs' (1887 en hieronder)! Wat mij betreft de pareltjes du jour.
Het zijn dezelfde patronen, het is dezelfde spanning, maar de canvassen van Van Gogh zijn ingetogen naast die van Hockney.
Ook heel erg mooi, hoor! Eigenlijk niet te vergelijken....
Bij binnenkomst zie je als onderdeel van de expositie een door het Van Gogh Museum gemaakte documentaire, waarin Hockney vertelt over zijn bewondering voor Vincent van Gogh. Wil je meer verdieping bij je bezoek aan de tentoonstelling? Boek dan de multimedia-tour, die deels ook is ingesproken door de bezoekende kunstenaar. De tour is online te boeken voor € 5,- (maar heb je een museumkaart, klik dan even op de link voor 50% korting).
Kijk en vergelijk!
 |
| 1. David Hockney, 'Het aanbreken van de lente in Woldgate, East Yorkshire in 2011 (tweeduizendelf)', olieverf op 32 doeken, © David Hockney, Foto: Richard Schmidt, Centre Pompidou, Parijs. Musée national d’art moderne – Centre de création industrielle. 2. Vincent van Gogh, 'Tuin van de Inrichting Saint-Paul ('het vallen van de bladeren')', 1889. 3. David Hockney, 'Woldgate Woods III' (20 & 21 may), 2006 en 'Woldgate Woods' (26, 27 & 30 july), 2006. 4. Zaaloverzicht. 5. Zaaloverzicht. 6. Vincent van Gogh, 'Kreupelhout', 1889. |
De zogenaamde 'Yorkshire landscapes' hangen op felle, kleurrijke muren - geel, oranje, groen. Dit in tegenstelling tot de en plein air geschilderde doeken van Vincent van Gogh. Deze veel kleinere schilderijen hangen op witte tussenwanden en ondanks het verschil in formaat, vertonen de schilderijen duidelijke overeenkomsten.
Neem 'De oogst' of 'Veld met irissen bij Arles' (beiden uit 1888) en 'Tuin van de inrichting Saint-Paul (Het vallen van de bladeren)' (1889). "De stilering van de verticale lijnen van de boomstammen in dit laatstgenoemde werk loopt parallel aan de repeterende lijnen van Hockney's 'The Arrival of Spring in Woldgate'.
in de lente heeft de natuur een erectie...
"Allebei, (Hockney en Van Gogh, red.) tonen ze in hun werk een grote liefde voor de natuur, voor bomen en weidse akkers, voor het licht dat tintelend door de bladeren speelt, voor lonkende horizonnen en luchten. Ook houden ze allebei van krachtige, verleidelijke composities en zijn ze niet vies van het stevig aanzetten van hun kleuren - alsof ze hebben geroken aan de drugs die in hun tijd in de mode waren (absint, LSD) maar die niet hebben gebruikt, want dan houd je zulke complexe composities onmogelijk in de hand*."* aldus Hans den Hartog Jager - schrijver, kunstcriticus en tentoonstellingsmaker - in de bij de expositie uitgebrachte catalogus.
 |
| 1. Scheidend directeur van het Van Gogh Museum Axel Rüger* 2. en 3. Zaaloverzichten. 4. Vincent van Gogh, 'Korenveld', 1888. 5. David Hockney, 'The Arrival of Spring in Woldgate, East Yorkshire in 2011 (in twenty eleven). 6. #peoplelookingatart. |
De landschappelijke schilderijen van David Hockney zijn enorm sprankelend. Het is een feestje om naar te kijken. Die kleuren: een regelrechte Wow!-ervaring. De bomen op de schilderijen staan strak in het gelid, fris groen in het voorjaar ("in het lente heeft de natuur een erectie") en in oranje, rood en bruinen voor de herfst. Dan het perspectief dat niet per se centraal staat (juist niet...) en vooral de afmeting van de Hockney's. Groot, groter, grootst.
En dat is meteen het meest opvallende verschil tussen de beide kunstenaars. Uit de tekst van Den Hartog Jager in de catalogus leer ik dat Vincent van Gogh zelden schilderijen maakte die groter waren dan een meter en bij die grootte begint het pas bij Hockney.
"Elke tekening van Van Gogh is zó krachtig. En ze zijn altijd af."
Juist die proporties maken dat de getoonde werken van Vincent van Gogh haast in het niet vallen bij die van Hockney. Hetzelfde geldt voor de felle, maar daardoor ook harde kleuren van de mooie, maar ook 'opdringerige' canvassen van de Britse schilder. De 'vrolijke schreeuwerigheid' en de 'schaamteloze aandachttrekkerij' van zijn grote doeken doen de schilderijen van Van Gogh haast verbleken.Of (juist) niet?
Want wie had dat gedacht: dat we Van Gogh's werk - in ieder geval in deze context - timide zouden kunnen noemen? Zijn schilderijen zijn in vergelijking met die van Hockney subtiel en ik werd stante pede (weer) verliefd op de 'discrete muurbloempjes' van 'onze' Vincent. Wat zijn ze mooi! Kijk maar eens goed naar 'Korenveld' (1888 en hierboven) of 'Korenveld met patrijs' (1887 en hieronder)! Wat mij betreft de pareltjes du jour.
Het zijn dezelfde patronen, het is dezelfde spanning, maar de canvassen van Van Gogh zijn ingetogen naast die van Hockney.
Ook heel erg mooi, hoor! Eigenlijk niet te vergelijken....
 |
| 1. David Hockney, 'Felled Totum I, 2009. 2. Ipad-tekeningen van David Hockney. 3. Vincent van Gogh, 'Korenveld met patrijs', 1887. 4. David Hockney, 'Nog meer gevelde bomen langs Woldgate', 2008, olieverf op 20 doeken, © David Hockney, Foto: Richard Schmidt. |
Elke woensdag- en vrijdagochtend kun je (van 11 tot 11.30 uur) in het auditorium een gratis, Engelstalige inleiding op de expositie volgen. Daarnaast zijn er schilderworkshops, lezingen en dergelijke, dus kijk vooral even op de website voor actuele informatie.
De expositie 'Hockney - Van Gogh: The Joy of Nature' is van 1 maart tot en met 26 mei te zien in het Van Gogh Museum in Amsterdam.
-X-
Verwacht vooral geen zwembad-scenes, want die zijn er niet. Nee, we gaan met Hockney en Van Gogh de natuur in.
De paden op, de lanen in....
De expositie 'Hockney - Van Gogh: The Joy of Nature' is van 1 maart tot en met 26 mei te zien in het Van Gogh Museum in Amsterdam.
-X-
Verwacht vooral geen zwembad-scenes, want die zijn er niet. Nee, we gaan met Hockney en Van Gogh de natuur in.
De paden op, de lanen in....
 |
| 1. Uw razende reporter voor het portret gemaakt door Rineke Dijkstra. 2. Gespot: David Hockney himself voor de ingang van het Van Gogh Museum. Foto: ©MiriamvanderMeer | www.agreylady.nl. |
