Na een leven lang werken, een levensbedreigende 'wake up call' (een zware hartaanval) en zo'n - wat is het? - 25 jaar anonimiteit, kreeg Geert Steinmeijer de geest en besloot hij dat het hoogste tijd werd om maar eens uit de kast te komen. Als kunstverzamelaar wel te verstaan. Halverwege april opende hij na ongeveer 3 jaar voorbereiding, waaronder een uitgebreide verbouwing, zijn eigen museum waarvoor hij de naam 'No Hero' bedacht.
Niemand is de held en de oprichter zélf al helemaal niet. Dat is Steinmeijer's leitmotiv. De kunst moet centraal staan en dat is precies wat het doet in Museum No Hero. Van de week reisde ik af naar het Twentse Delden om met eigen ogen de eclectische mix van kunst uit vijfhonderd jaar kunstgeschiedenis en uit vijf verschillende continenten te gaan bekijken.
Niemand is de held en de oprichter zélf al helemaal niet. Dat is Steinmeijer's leitmotiv. De kunst moet centraal staan en dat is precies wat het doet in Museum No Hero. Van de week reisde ik af naar het Twentse Delden om met eigen ogen de eclectische mix van kunst uit vijfhonderd jaar kunstgeschiedenis en uit vijf verschillende continenten te gaan bekijken.
Hieronder volgt mijn impressie. Kijk je mee?
1. Rainer Fetting, 'Der Kuss IV', 1981. 2. Walter Dahn, 'The Ex Voto series', 1987. 3. Frank Stella, 'WLID', 1967 en 'Huilende Wolf' van Richard Orlinski uit 2014. |
Even wat feiten en cijfers. Volgens de in poster-vorm uitgevoerde brochure hangen, staan en liggen er in Museum No Hero 125 kunstwerken in 9 zalen (zalen, zalen...? Laten we zeggen, ruimtes) met een totale oppervlakte van 608 m². Een grote groep enthousiaste vrijwilligers fungeren als gastvrouw c.q. gastman en dat brengt mij op de - heel nieuwerwets - gender-neutrale toiletten in het museum. Naast het bedienend personeel is er 1 professionele kok in het bijbehorende restaurant, dat - zoals het hele museum - werd gerenoveerd onder leiding van interieurontwerper en 'wit-meester' Jan des Bouvrie.
Geen lijn, geen bepaalde stijl
Want het monumentale pand uit 1726 in Delden, Overijssel moest grondig verbouwd worden. Na een rijke geschiedenis als (respectievelijk) woonhuis, rechtbank, hotel, gemeentehuis en tenslotte als rentmeesterij van Kasteel Twickel, doet het - zoals gezegd - sinds april dienst als museum voor de privé-collectie van kunstverzamelaar Geert Steinmeijer. En dat ondernemer Steinmeijer koos voor een restauratie uitgevoerd door Des Bouvrie blijkt voor de hand liggend. Het was namelijk Jan des Bouvrie (hij én mode-ontwerper Frans Molenaar) die Steinmeijer ooit aanraadde kunst te gaan verzamelen. Dat moet dan rond 1993 zijn geweest, want toen deed de mecenas zijn eerste aankoop.
"Het was in het begin een beetje een impulsieve hobby. (...) Vanaf 2000 ben ik veel gestructureerder gaan kijken; ben ik meer gaan verzamelen en heb ik me meer in kunst verdiept", aldus de eigenaar van Hartman tuinmeubelen én turn around manager* in een verslag in Het Parool van afgelopen april. En die schijnbare hap-snap-benadering van kunst-sparen is zichtbaar en tegelijkertijd heel charmant, zou ik willen zeggen. Het gaat namelijk alle kanten op. Het museum heeft niet één stroming, tijdvak of thema. Steinmeijer koopt wat hem aanspreekt.
* Persoon die door banken wordt ingehuurd om bij slecht draaiende bedrijven orde op zaken te stellen.
no guts, no glory
Zo is er in het bescheiden kunsthuis in huiselijke sfeer, ruimte gevonden voor 3 tijdelijke 'tentoonstellingen'. In 'Ich bin ein Berliner' zie je een groepering van in Berlijn gemaakte kunst uit de periode vanaf de zeventiger, tachtiger jaren. Denk Punk, Neue Wilde en andere subversieve en/of liberaal 'brutaal'-expressionistische uitingen. "Ik heb sinds ik er in mijn studententijd een paar weken doorbracht, veel meer met Berlijn dan met Londen of Parijs" (hear, hear!).
Het thema 'Outside' belicht de schilders die rond 1850 naar buiten trokken. Dankzij de uitvinding van sneldrogende verf in tubes kon er buiten geschilderd worden en met name de kunstenaars uit de Haagse School maakten veelvuldig landschappelijk werk.
Daarnaast kun je in 'Living Colors' de zeggingskracht van de diverse kleur- en materiaalkeuzes ervaren. "Wat is het effect van verschillende ondergronden en kleurstellingen op hoe je een schilderij beleeft"?
Daarnaast kun je in 'Living Colors' de zeggingskracht van de diverse kleur- en materiaalkeuzes ervaren. "Wat is het effect van verschillende ondergronden en kleurstellingen op hoe je een schilderij beleeft"?
En naast die Nieuwe Wilden en negentiendeeeuwse (pre-)Impressionisten verzamelde Steinmeijer ook Chinese (politieke) kunst uit de periode 1995-2006 en Vlaamse-, Italiaanse en Spaanse religieuze kunst en altaarstukken. Door de aankoop van een schilderij van Frank Stella raakte hij onder de indruk van New Yorkse kunst en dientengevolge bezit Steinmeijer ook een aantal werken uit Noord-Amerika, waaronder een Damien Hirst.
In de privé-verzameling dus grote namen, maar de collectioneur koopt nooit puur als investering: "echt nooit"! "Door kunst kom je op ruimere gedachten. Je krijgt een bredere kijk op jezelf, op je leven en op de wereld", zegt Steinmeijer in een interview met RTV Oost. "Ik wil dat bezoekers na afloop een paar goede gevoelens meenemen."
In de privé-verzameling dus grote namen, maar de collectioneur koopt nooit puur als investering: "echt nooit"! "Door kunst kom je op ruimere gedachten. Je krijgt een bredere kijk op jezelf, op je leven en op de wereld", zegt Steinmeijer in een interview met RTV Oost. "Ik wil dat bezoekers na afloop een paar goede gevoelens meenemen."
een heerlijk soepzooitje
De schilderijen en sculpturen hangen en staan in - uiteraard - witte kamers (héél Des Bouvrie), waar ook ruimte is gemaakt voor antiek, design-meubels en toegepaste kunst, zoals Empire-tafelstukken, Chinese vazen, een 'Midcentury Modern' dressoir en een klassieke pendule, waardoor een huiselijke sfeer is ontstaan en het eclectische wordt benadrukt.
Steinmeijer verzamelt met overgave en dat is overal voelbaar. Die passie en die gretigheid komt ook goed naar voren in de door de verzamelaar ingesproken audiotour (er zijn vijf verschillende audiotours beschikbaar) en hij 'be-heert' zijn museum idem-dito-met-een-sterretje en dat mag weer blijken uit het manifest.
Hoe ontwapenend is dat? Ieder ander zou zoiets 'visie en missie' noemen, maar niet Steinmeijer. Hij prefereer helderheid en dat uit zich in de volgende standpunten:
1. Museum No Hero verruimt je blik!
2. Kunst is niet moeilijk!
3. Geen dominant Nederlands erfgoed in het museum!
(Steinmeijer benadrukt het belang van een internationale collectie-opbouw);
4. No Hero is een 'mensen-museum'!
(zoals Steinmeijer waarschijnlijk een 'mensen-mens' is) en tenslotte
5. Iedereen moet zich welkom voelen!
Misschien is het voor dat laatste punt wel handig als er werk wordt gemaakt van de bewegwijzering naar het museum, want in het dorp is er geen enkele 'pijl' naar No Hero te vinden. Maar ook digitaal (door 'Maps') werd ik compleet 'op het verkeerde been gezet', waardoor ik bijkans in het volgende dorp belandde (maar het zijn anderen die daarover gaan...).
Ook aansluiting bij de Stichting Museumkaart zou de toegankelijkheid in sterke mate vergroten (en dat staat hoogstwaarschijnlijk ook op de planning).
1. Richard Orlinski, 'Huilende wolf', 2014. 2. Joost Baljeu, 'W XI', 1960. 3. Rainer Fetting, 'Selbst-Velasquez', 1996. 4. Max Neumann, 'Zonder Titel', 2011. |
Sinds de opening van Museum No Hero is Steinmeijer in de openbaarheid getreden. Schoorvoetend, want hij vindt zijn eigen rol van ondergeschikt belang. Dat is ook de reden dat hij de in 2007 opgerichte beheerstichting de 'No Hero' Foundation noemde. "Je had in die tijd een paar verzamelaars die je om de haverklap op tv zag. Het leek of het om die verzamelaars ging. Dat wilde ik anders." De verzamelaar is 'no hero', vindt Steinmeijer: "De helden zijn de kunstenaars en de kunst."*
-X-
Op voedseltocht door het LAM
In het najaar opent nóg een privaat-museum, namelijk die van supermarkteigenaren Dirk van den Broek. Na de zomer zal het Lisser Art Museum (ja, in Lisse) haar deuren openen, waar je kunst zal kunnen zien dat in het teken staat van voedsel.
Spannend...
* citaten uit een interview met RTV Oost.