Museum Het Grachtenhuis, gevestigd in een statig stadspaleis aan de chique Herengracht in Amsterdam vertoont sinds het begin van deze maand het mooie werk van de kunstenaar Isaac Israëls.
Deze zoon van de beroemde Haagse School-schilder Jozef Israëls erfde niet alleen zijn vaders schilderstalent, maar ook diens reislust. Van hot naar her - Parijs, Londen, Bern, Florence, Venetië en ga zo maar door - maar hij verbleef ook graag in zijn geboortestad Amsterdam. En met de ongekunstelde, schijnbaar nonchalante, losse penseelstreken waarmee hij het leven in de grote stad vastlegde, wordt hij samen met de kunstenaar Breitner gerekend tot de Amsterdamse post-impressionisten.
Maar ook op het strand en de boulevard van de Italiaanse Riviera of het Nederlandse Scheveningen maakte Israëls de mooiste schilderijen. Kijk je mee?
 |
| 1. (Detail van) 'Verpleegster', 1919 (niet te zien in de expo). 2. Zaaloverzicht. |
Maar eerst iets over het (particuliere) Museum Het Grachtenhuis dat in 2012 haar deuren opende. Twee jaar daarvoor, in de zomer van 2010, had de Amsterdamse grachtengordel een plaats op de UNESCO Werelderfgoedlijst verworven en dat bracht de (blijkbaar zeer succesvolle) ondernemer en filantroop Gerard Krans ertoe om zijn kapitale pand aan de Herengracht open te stellen met de bedoeling om daarin de geschiedenis van de Mokumse grachten aan een groot publiek te verklaren. Et voila: (stichting) Museum Het Grachtenhuis was een feit.
In een audio-visuele tour van zo'n 40 minuten, maquettes, animaties en een poppenhuis met geprojecteerde bewoners van toen en nu, krijg je 400 jaar Amsterdamse gordel-geschiedenis voorgeschoteld. Ook leuk met de kinderen (!). Daarnaast is er in de stijlkamers-en-suite op de bel-etage ruimte voor tijdelijke exposities en dat is tot en met 15 april de verkoop-tentoonstelling 'Isaac Israëls logeert in Museum Het Grachtenhuis'.
 |
| 1. 'Transport van de Kolonialen', 1882. 2. (Detail van) 'Marius Bauer achter de ezel'. 3. 'Danseressen Scala Den Haag'. 4. 'Portret van de Heer Hecht'. 5. (Detail van) 'Dame op een Balkon'. |
Isaac Israël (1865-1934) kreeg door zijn beroemde vader het schildersvak met de paplepel ingegoten en al heel snel openbaarde ook bij de zoon het schilderstalent. Vanaf zijn dertiende tot zijn zestiende volgde hij de Haagse kunstacademie en toen de jongeling zich in 1886 wilde inschrijven aan de Amsterdams Rijksacademie (hij was toen 21 jaar), werd hij té goed bevonden.
"als reeds gevormd kunstenaar aan de Academie geheel misplaatst"
luidde het commentaar van de toelatingscommissie.
De jonge Isaac wilde niet in de voetsporen van zijn vader treden en zocht naar een eigen stijl. Met een vlotte hand maakte hij schetsmatige impressies. Hij probeerde een voorval of feitelijkheid te 'grijpen' en te verbeelden; vluchtige momenten uit het woelige stadslevens. Het ging hem niet om gedetailleerde afwerking: 'slechts' het onderwerp was belangrijk. Hierin verschilde Isaac Israëls van de Franse impressionisten (Manet, De Toulouse-Lautrec en Degas), bij wie het vooral ging om een ver uitgewerkt licht-, zon- en kleureffect. De schilderijen van Israëls lijken fotografische 'snapshots' door de vaak ongebruikelijke beeld-afsnijdingen.
Tussen 1903 en 1923 verbleef Israëls in Parijs, Londen en kort in Nederlands-Indië, waarna hij terugkeerde naar Den Haag waar het atelier van zijn vader zijn nieuwe werkplaats werd. Tot zijn dood maakte hij daar schilderijen in zijn kenmerkende stijl met lichte kleuren. (Bron: Rijksstudio).
 |
| 1. Links 'Portret Blonde Vrouw' en rechts 'Vrouw op het Strand'. 2. (Detail van) 'Vrouw op het Strand'. 3. 'Elegante Vrouw op een Balkon'. 4. Zaaloverzicht. 5. (Detail van) 'Telefonistes'. |
In de twee mooie stijlkamers van het monumentale grachtenpand hangen maar liefst 29 werken van de schilder en ze zijn allemaal te koop. Nee, da's niet waar: er is er in ieder geval één verkocht (de mooiste uiteraard, vind ik), waarvoor de nieuwe eigenaar flink in de buidel moest tasten ('Wandelende dame op de Scheveningse Pier' en niet op de foto). Op zaal hangt een prijslijst en daarop kun je precies zien wat zo'n (post-)impressionistisch werkje tegenwoordig doet (...). En da's veel, dus niet voor ieders beurs. Maar in deze tentoonstelling wel te bekijken en dat is uniek. Want veel van de werken - uit particulier bezit - zijn niet eerder in musea te zien geweest.
kijken, kijken, niet kopen
En zóu je tot koop overgaan, dan verricht je daarmee tegelijkertijd een goede daad. De expositie is mede mogelijk gemaakt door kunsthandelaar Peter Pappot en een deel van de opbrengst wordt gedoneerd aan 'Vier het Leven', een stichting die zich het lot van eenzame ouderen aantrekt en die voor deze doelgroep culturele uitstapjes organiseert.
 |
| 1. Handgeschilderd behang in de zijkamer. 2. Uitzicht op de Herengracht. |
Tot zover mijn impressie vanuit Museum Het Grachtenhuis. Ik besluit dit relaas met je te vertellen dat er later dit jaar ook nog tentoonstellingen met werk van Jan Sluijters en George Hendrik Breitner staan geprogrammeerd. Dat wordt dan nummer twee en drie in de serie van deze schilderstijl.
Mooi!
-X-
En over (post-)expressionisme gesproken: volgende week opent in het Van Gogh Museum de expositie 'Van Gogh & Japan'. Uiteraard kun je van die feestelijk opening een verslag verwachten, want ik ben daarbij....
en de koning :-}
 |
| De prijslijst. |
Tekst en (iPhone)foto's © www.agreylady.nl
