Nee, écht niet (en even voor de goede orde)! Ik heb géén aandelen in dit bankiershuis. Op geen enkele wijze word ik (financieel, dan wel in natura) beter van de verslaglegging van deze mooie tentoonstelling in het ING Art Center in Brussel. :-)
Voor ons een onbekend fenomeen, maar in het buitenland niet ongewoon: bedrijven die - naast het aanleggen van een eigen kunstverzameling - ook naamgever zijn van een museum. Begin vorig jaar bezocht ik bijvoorbeeld het CaixaForum (een kunsthuis van een Catalaanse bank) in Madrid en ook 'onze' ING* heeft een eigen expositieruimte. Op het Brusselse Koningsplein vind je in een mooi neo-classicistisch gebouw het Kunstcentrum van deze bankiers. En op die locatie kun je sinds eind oktober de tentoonstelling 'Urban Projects' zien, waarin je kennismaakt met het leven en werk van Christo & Jeanne-Claude.
Oké. 'Inpakken en wegwezen'. Ga je mee?
 |
| 1. en 2. Details uit (voorbereidende) collages van grootschalige projecten. |
Als we de zware voordeur van het museum openduwen, worden we opgewacht door onze charmante gids (en met 'wij' bedoel ik de deelnemers aan de Brafa-bloggerstour: zie mijn vorige bericht). Zeer terzake kundig en vooral ook gepassioneerd vertelt Mme. Ghesquière, "zeg maar Dagmar", over het leven en werk van deze van oorsprong Bulgaarse kunstenaar, genaamd Christo Vladimirov Javacheff (afgekort Christo). Over de liefde van zijn leven: de inmiddels overleden Française Jeanne-Claude Marie Denat. Geboren op dezelfde dag in hetzelfde jaar: 13 juni 1935. Een voorteken.
Love of his life
Onze gids vertelt over Christo's gevaarlijke en spectaculaire vlucht in 1957 uit het communistische Bulgarije (een James Bond-verhaal, maar dan in het echt, compleet met omgekochte treinbeambten en ondergedoken in een goederentrein) en dat deze ontsnapping - en oh zo, begrijpelijk - altijd een rol is blijven spelen in het leven van de kunstenaar (als stateloos burger kon de kunstenaar jarenlang nauwelijks reizen).
Ook vertelt Dagmar dat Christo postuum zijn echtgenote, muze én logistiek medewerker wil eren voor haar uitermate belangrijke bijdrage aan de totstandkoming van zijn kunstwerken (zij overleed in 2009). Zijn verzoek is, om haar in één adem met hemzelf te noemen. Vanaf hier hebben we het - om díe reden - over Christo én Jeanne-Claude: zijn grootste fan, meest toegewijde collega en 'manusje-van-alles' bij de enorme projecten die Christo en dus ook Jeanne-Claude onder handen namen.
Ook vertelt Dagmar dat Christo postuum zijn echtgenote, muze én logistiek medewerker wil eren voor haar uitermate belangrijke bijdrage aan de totstandkoming van zijn kunstwerken (zij overleed in 2009). Zijn verzoek is, om haar in één adem met hemzelf te noemen. Vanaf hier hebben we het - om díe reden - over Christo én Jeanne-Claude: zijn grootste fan, meest toegewijde collega en 'manusje-van-alles' bij de enorme projecten die Christo en dus ook Jeanne-Claude onder handen namen.
 |
| 1. 'Kunsthalle Wrapped' (Bern), 1967. 2. 'Wrapping of a Public Building', (Rome), 1967. 3. 'Kunsthalle Wrapped' (Bern), 1968. 4. 'Lower Manhattan Wrapped Building' (New York) 1964. 5. Twee collages voor werk in Milaan (1970). |
In de expo zie je ontwerptekeningen, maquettes en collages van het werk van Christo en Jeanne-Claude. Want het meest bijzondere is, is dat er van de oorspronkelijke en na een heel lang proces gerealiseerde kunstwerken niets meer bestaat. Alle projecten die zij uitvoerden, met als meest spraakmakende natuurlijk de 'Wrapped Pont Neuf', Parijs (1985), de 'Wrapped Reichstag', Berlijn (1995) en (werkelijk prachtig...) 'The Gates', Central Park, New York (2005), zijn na ongeveer twee weken letterlijk weer opgedoekt. Wat rest zijn de ontwerpen, studies, films en foto’s.
Opgedoekt
Maar eerst terug in de tijd. In 1958 begon Christo zijn Parijse studio te vullen met goedkope of gratis verkregen spullen. Alledaagse voorwerpen, zoals flessen, jerrycans, tijdschriften, blikken en stoelen die hij met stof en touw ging omwikkelen. Door die dingen in te pakken wilde het duo onze kijk op die gewone spullen veranderen: de bedoeling was dat wij ons bewust zouden worden van de soms bijzondere vorm van het alledaagse.
Het inpakken tot kunst verheven
 |
| 1. 'Wrapped Bridge' (Le Pont Alexandre III-Des Invalides), Parijs (1973). 2, 3 en 4. Maquette, Collage (1975) en ontwerptekening van 'Wrapped Pont Neuf', Parijs, uitgevoerd in 1985. |
In 1972 realiseren zij - na jarenlange voorbereiding - het project 'Valley Curtain' in de Rocky Mountains: een oranje gordijn van 14.000 m² met een gewicht van 200 ton. Het eerste gordijn scheurde vrijwel meteen, maar een tweede poging slaagde en de installatie leverde een fascinerend schouwspel op. Helaas duurde het feest slechts 28 uur, want door een naderende storm moest het gordijn weer weggehaald worden.
Gelukkig hebben we de foto's nog
Bovenstaande voorbeeld geeft wel aan voor wat voor operationele en logistieke problemen - uitdagingen - het echtpaar (en hun ingehuurde medewerkers) zich geplaatst wisten. Na dit oranje gordijn volgde 'Running Fence' in Californië'. Vervolgens pakten het tweetal de wandelpaden van een park in Kansas City in, omringden zij de eilanden in Biscayne Bay bij Miami met grote roze drijvende 'kragen' en plaatste zij aan weerszijden van de Stille Oceaan in Californië én Japan duizenden grote paraplu's: geel in Amerika en blauw in Japan.
In 1984 kreeg het stel, na negen jaar onderhandelen, van Jacques Chirac (toen nog burgemeester van Parijs) toestemming om de Pont Neuf in te pakken en dat kunstwerk trok meer dan 3 miljoen bezoekers.
Pop Art
Christo en Jeanne-Claude mochten zich in de 60-er jaren representanten van de zogenaamde 'Nouveaux Réalistes' noemen: zeg maar de Europese variant van de Pop Art. De kunstenaars van die stroming zagen de wereld 'als een schilderij'. Dít kunstenaarskoppel koos ervoor om met gigantische gedrapeerde doeken en kilometers touw de openbare architectuur en landschappen te maskeren tot een sculptuur, zonder dat dit het betreffende land, streek of stad iets kostte.
 |
| 1 en 2. 'Surrounded Islands', (studie in 2 delen), Greater Miami, Florida (1982). 3. 'The Gates', Central Park, New York City (2002). |
Het stel wilde namelijk niet gesubsidieerd of gesponsord worden en alle installaties moesten gratis toegankelijk zijn voor het publiek. De enorme kosten - soms miljoenen euro's - die met de werken gemoeid waren (productie-, ingenieurs-, advocaten- en organisatiekosten) droegen Christo en Jeanne-Claude helemaal zelf. Alleen door de verkoop van de voorontwerpen, studietekeningen en maquettes konden de 'Land Art Installations' worden gerealiseerd.
En daarmee is tegelijkertijd de link gelegd naar Brafa (Brussels Art Fair), want Christo & Jeanne-Claude zijn eregast op deze prestigieuze kunstbeurs. Het 14 meter lange 'Three Store Fronts' (1965-1966) staat uitgestald op de kunstmarkt: "de beurs is strikt genomen ook een tijdelijke aaneenschakeling van 'store fronts', namelijk de vitrines van alle deelnemende kunsthandelaren".
Op de beurs zag ik bij verscheidene galerieën nogal wat Christo's te koop en met dat gegeven is mijn relaas over deze kunstenaar en zijn muze rond....
-X-
De tentoonstelling in het ING Art Center is te bezoeken tot en met 25 februari aanstaande (kijk voor openingstijden even op de site) en mocht je tot aanschaf van een echte 'Christo & JC' over willen gaan, dan kun je nog tot en met zondag (4/2) terecht op Brafa.
 | |
|
Alle (iPhone) foto's: www.agreylady.nl
