Voor de tweede keer binnen korte tijd bevind ik mij in een imponerend, maar wel in deplorabele staat verkerend Amsterdams grachtenpand om verslag te doen van een tentoonstelling. Net als de vorige keer (bij de expo BIG ART) in een indrukwekkend, Rijks-monumentaal, doch behoorlijk vervallen stadspaleis. Oude chic, vergane glorie.
Couturier -schrap- kunstenaar Mart Visser koos als decor voor zijn jubileum-tentoonstelling "Beyond Context" voor het voormalige hoofdkantoor van de GE Artesia Bank aan de statige Herengracht juist vanwége die erbarmelijke staat. Momenteel 'under reconstruction' biedt het gebouw precies dát industriële en ongelikte waar Visser naar op zoek was. "Rauwe, kaalgeslagen ruimtes contrasteren met voorname stijlkamers. Een nieuw en ideaal decor voor de presentatie van mode en kunst. Daarbij plaatst Mart Visser zich buiten zijn eigen context en kan de bezoeker een rondgang door zijn creatieve brein maken", aldus de bij de expositie behorend brochure.
Nu weet ik niet of dát is wat ik wil (een rondgang door Visser's bovenkamer), maar ik ben wel geïnteresseerd in zijn maaksels. En dan zowel in zijn elegante 'tenue de ville robes' en avondjaponnen, als in zijn schilderijen, sculpturen en installaties. Hieronder krijg je een kleine indruk van de door Mart Visser ontworpen haute couture en zie je een greep uit zijn intuïtieve en enigszins abstracte 'knappe koppen'.
Haute couturier én kunstenaar
Mart Visser (1968) debuteerde in 1992 met zijn eerste haute couture-collectie en is daardoor - al 25 jaar - één van Nederlands bekendste couturiers. Maar naast zijn zeer creatieve mode-ontwerpen blijkt hij ook een begenadigd kunstenaar. De stijlvolle, fijn-belijnde mode-creaties staan ogenschijnlijk in schril contrast met dát wat Visser schildert. Maar voor de aandachtige kijker zijn er ook overeenkomsten. Zowel in zijn mode-collecties als in zijn artwork versterken structuur, reliëf en textuur het ontwerp. Ook het kleurpalet en de diversiteit aan materialen vertonen gelijkenissen. Het gebruik van nachtblauw, gradaties in zwart/wit en grijzen, donker-oranje en oker zijn bij de twee verschillende kunstzinnige uitingen dominant.
De eerste muze
In de tentoonstelling staat ook een gehavende 'buste' van een etalagepop. "Begin jaren '80 vindt de 12-jarige Mart Visser na een brand in de plaatselijke textielzaak (in het Brabantse Sleeuwijk, red.) een etalagepop, zonder armen maar mét benen in de afvalcontainer. Met wat oplapwerk staat vanaf die dag jarenlang deze eerste muze in de hoek van zijn kamer. Hij noemt haar Lola....."
Ivo Niehe
Naar eigen zeggen heeft Visser zijn leven lang getekend. En dan niet alleen schetsen voor zijn mode-creaties, maar ook vrij werk. "Sinds ik een potlood of penseel kan vasthouden, teken ik hoofden".
Misschien wel leuk om te weten, is dat good old Ivo Niehe met zijn TV Show een rol heeft gespeeld in het 'uit de kast komen' van Mart Visser als kunstenaar. Enkele jaren geleden maakte Niehe een reportage over de ontwerper in zijn country house in Zuid Frankrijk. Daar besteedde de TROS-presentator aandacht aan het door Mart Visser in zijn vakanties en vrije tijd gemaakte vrije werk. Een schot in de roos en zo is het (kunst-)balletje gaan rollen.
Personality
Nog een zinsnede uit de brochure: "immens grote geschilderde koppen naast zwaar verroeste objecten weerspiegelen de ontwikkeling van Mart als kunstenaar". Geïnspireerd door de mensen die de couturier ontmoet, verbeeldt Visser de expressie van gezichten en hij laat daarbij zijn intuïtie de vrije loop. De kunstenaar schildert of beeldhouwt 'slechts' en alleen maar koppen, oftewel tronies. Hij toont de kracht van een persoonlijkheid, mét de specifieke en individuele contouren en rimpels. Elk werk is een persoonlijke reflectie van de manier waarop Visser naar mensen kijkt. Hij start met een blanco doek, niet wetende wat het gaat worden.
Ik, als verslaggever van de tentoonstelling, ben vooral blij met één van de besluiten van Mart Visser, namelijk dat de kunstwerken geen titel hebben. Dat scheelt heel veel administratieve rompslomp. Visser zegt hierover op de website: "Een tijd lang bedacht ik per doek een naam, maar dat vind ik toch té demanding. Mijn interpretatie is wat kunst doet voor de ander. Ik vind het interessant om te zien hoe en welke keuzes mensen maken in mijn werk."
In het 'tijdelijke museum' aan de Amsterdamse gracht kun je ook een Mart Visser kledingstuk aanschaffen, want op de bel-etage is een kleine 'concept-store' (?) ingericht met de meest recente prêt-á-porter-collectie (een basic, draag- én betaalbare kledinglijn).
Het goede doel
Een deel van de revenuen van de expositie schenkt de ontwerper, c.q. kunstenaar aan het Prinses Máxima Centrum (PMC) en dan expliciet ten behoeve van het bouwen van een nieuw atelier.
Van de website: "in het PMC is veel aandacht voor het welzijn van het langdurig opgenomen en ernstig zieke kind. Het Centrum zal het grootste kinderkankercentrum van Europa worden. Het research-instituut gaat toonaangevend onderzoek doen en nieuwe behandelingen voor alle soorten van kanker ontwikkelen.
Een mooi initiatief van Visser.
Mart Visser's tentoonstelling 'Beyond Context' is nog tot en met 19 november te bezoeken.
-X-
Have a nice day en see you soon...
Alle (iPhone 6) foto's: www.agreylady.nl
