Niet te beschrijven |belevings-|kunst in Museum Voorlinden

3 augustus 2017

Maar ik doe het toch. Dat beschrijven. Voorafgaande aan ons bezoek aan Museum Voorlinden las ik op de site dat de permanente collectie "stuk voor stuk belevingskunstwerken zijn, die zich niet laten beschrijven. Je moet ze ondergaan". Nou, ga daar maar aan staan! Dat betekent voor mij de onmogelijke taak om jou een impressie te geven van wat je in dat (nog prille) museum te wachten staat. Vrijwel onbegonnen werk!
En ook alle recensies die ik las ter voorbereiding van ons bezoek waren niets dan lovend. Sterker nog, de meeste waren euforisch. "Volledig uit het veld geslagen", "overweldigend", "Voorlinden dwingt je op de knieën", "een vertoon van rijkdom", "het museum rolt onbescheiden zijn spierballen". Superlatieven te over.

Een eigen bezoek werd nijpend, vandaar dat wij met hooggespannen verwachtingen afgelopen dinsdag afreisden richting het Wassenaarse duinmuseum. En het viel in niets tegen (en dat is de moeder der understatements). Ik ben alle indrukken nog niet eens te boven.

Hieronder een (schamele :-) poging tot een journaal. Het eerste deel, wel te verstaan. Een dergelijke beleving prop je niet in één blogbericht. Ik niet, tenminste.




Ik val gelijk met de deur in huis met dit fantastische werk van Ron Mueck (1958, Melbourne, Australië). Dit hyperrealistische "Couple under an Umbrella" (2013) dwingt tot niets anders dan respect. Tot in het kleinste detail lijkt dit oudere (echt-)paar van vlees en bloed. Volgens de informatie verbeeldt Mueck hier de doorsnee mens precies twee keer groter dan hij en zij in werkelijkheid zouden zijn.

kwetsbaar en introvert

Ruim twintig jaar werkte de kunstenaar als poppenmaker voor televisie, film en commercials voordat hij eind jaren negentig gevraagd werd voor tentoonstellingen. Werkend naar levende modellen en anatomieboeken, maakt Mueck het beeld eerst van klei, levensecht tot en met de kleinste schijnbare onbenulligheid. Vervolgens wordt daar een mal van gemaakt die van binnen met pigment wordt bestreken en daarna gevuld met siliconen en fiberglas. Aansluitend beginnen de maandenlange werkzaamheden waarin de huid op kleur wordt gebracht en de haren één voor één worden geïmplanteerd. In één woord geweldig!
In het auditorium van het museum is een interessante documentaire te zien waarin je het maakproces van "Couple under an Umbrella" kunt volgen. 




1. en 2. Maurizio Cattelan 'Untitled', 2016. (Schaal 1:7,5 en de deurtjes gaan bij tijd en wijle open en dicht en dit is niet mijn voet). 3. trap naar de bodem van 'Swimming Pool'. 4. De glazen sculpturen van Roni Horn, 2012-2013.
"Het mocht wat kosten en dat is te zien. Noem het een vertoon van rijkdom, maar Museum Voorlinden is in de eerste plaats een cadeau voor iedereen", kopte de Volkskrant bij de opening van (het "Triple A" privé-) Museum Voorlinden in september vorig jaar.  De box van glas, natuursteen en staal (het zou zo groot zijn als een voetbalveld) vertelt het verhaal van een man die moderne kunst van hoge kwaliteit verzamelt. 
Een gebouw (ontworpen door Kraaijvanger Architects) dat in alle opzichten dienend is aan de kunst met een grote K. Oprichter, verzamelaar en oud-chemie-Godfather Joop van Caldenborgh is zelf mede-verantwoordelijk, want hij heeft door strakke begeleiding van het ontwerpproces niets aan het toeval overgelaten. Het museum bestaat uit drie gedeelten: één voor wisselende presentaties, één deel voor de uitgebreide, vaste collectie dat in de afgelopen vijftig jaar door Van Caldenborgh is verzameld én ruimten die speciaal op maat gemaakt zijn voor de permanente highlights, waarover ik je in deze blogpost bericht. 

Triple A klasse

Nog een bijzonder aspect van de architectuur: wanneer je binnen bent in dit mooie paviljoen, dan is het buiten overal. (De rijke tuin in landschapsstijl van landgoed Voorlinden - met een messcherp gazon, waar menig golfbaan jaloers op zou zijn en bloemenpracht van Piet Oudolf - bespreek ik o.a. in mijn volgende bericht).






Museum Voorlinden is rolstoeltoegankelijk, want het is gebouwd als een paviljoen. Toch is er een schacht met een liftcabine die met onbekende bestemming verdwijnt in het pand dat dus geen verdiepingen telt (zie de twee foto's). Maker van deze miniatuur-versie is Maurizio Cattelan (1960, Padua, Italië). Weer zo'n voorbeeld voor complete verwondering.
En probeer je aandacht maar eens los te trekken van het roestig stalen labyrint van Richard Serra (1938, San Francisco, VS). Dit 216 ton wegende sculptuur van 4 meter hoog, 18 meter lang en 7 meter breed genaamd "Open Ended", bevestigt wat ik in de eerste regel van dit bericht al schreef: dit kunstwerk laat zich niet beschrijven. Je ervaart dit kolos het beste door er gewoon doorheen te lopen en waardoor je alle kans maakt gedesoriënteerd te raken. Van dit pièce de résistance van het super-museum (of is dat het zwembad?) kun je behoorlijk in de war raken. Zeker degene zonder richtingsgevoel.

Kroonjuwelen

Voordat ik je meeneem naar het klapstuk in het museum (naar mijn bescheiden mening), zie je hieronder het werk van Hans-Peter Feldman (1941, Düsseldorf, Duitsland). Nou ja, het is niet echt 'eigen werk': hij is bedenker en uitvoerder van de opstelling. Wikipedia 'zegt' over deze kunstenaar: "Feldmann's approach to art-making is one of collecting, ordering and re-presenting". Voor 'Horizon' (2014) verzamelde Feldman (naïeve) landschapsschilderijen en zeegezichten die hij met elkaar verbond door ze - op de hoogte van de geschilderde horizon - op één lijn te hangen (begrijp je?). Echt heel goed gedaan. En ieder voor zich zijn de kunstwerkjes ook niet te versmaden.






Zoals gezegd, heb ik het meest spectaculaire (maar daarover kunnen we twisten) permanente kunstwerk voor het laatst bewaard en dat is 'Swimming Pool' (2016) van Leandro Ehrlich (1973, Buenos Aires, Argentinië). En nu volgt een tipje van de sluier (spoiler alert!). Het ca. 3 meter diepe zwembad ziet er heel normaal uit, maar het wateroppervlak bestaat uit glas met een laagje water van 60 mm. Vanuit de kelder kunnen de toeschouwers 'onder water' lopen. Met behulp van een glasplaat van 6 x 3 meter wordt een volledig zwembad voorgesteld en om de suggestie werkelijkheid te laten worden is heel veel reken-, teken- en montagewerk verricht. Complex in z’n eenvoud.
(In de categorie 'leuke weetjes, gekke feitjes': voor het realiseren van dit kunstwerk ontving glasbedrijf Glasimpex uit Schiedam de Glas Award 2016).

schijn-zwembad

Je kunt het werk dus van twee kanten bekijken: vanaf de zwembadrand én van onder de waterspiegel. In beide gevallen blijf je droog en hoef je niet bang te zijn voor waterschade als je een selfie maakt. Wat massaal wordt gedaan. Ik portretteerde mijn, overigens net zo enthousiaste metgezellen. En vooruit, ook een halfie van mezelf... 







Had ik al verteld dat ik erg heb genoten van mijn bezoek? :-)

Ik moet nu echt stoppen (anders wordt dit bericht veel te lang), maar ik wil je toch nog vier foto's laten zien van de tijdelijke tentoonstelling 'That's Not Me' van Rodney Graham (1949, Abbotsford, Canada) die letterlijk als een toneelspeler in de huid kruipt van zijn onderwerp. "Fotograaf Graham maakt verhalende en tot in de puntjes geënsceneerde beelden, waarin heden en verleden; fictie en realiteit versmelten", aldus de informatiefolder.


-X-


Met een onderbreking voor een verslag van de Canal Parade van aanstaande zaterdag, krijg je van mij nog een relaas over "De Tussentijd": een prachtige selectie uit de eigen collectie van Museum Voorlinden.

Ook heel erg de moeite waard! To be continued....!





Alle foto's © www.agreylady.nl

Auto Post Signature

Auto Post  Signature