Je kunt in het geboortehuis in Amersfoort niet zo heel veel schilderijen bekijken, want "musea met kunst van Mondriaan zijn er immers genoeg", aldus conservator Marjory Degen (in het AD). (....) "Maar er is geen enkel museum die het leven van de schepper van Victory Boogie Woogie in beeld brengt. We laten zijn levensreis zien van Amersfoort, naar Domburg, Winterswijk, Laren, Parijs, Londen en New York. Daarin is het Mondriaanhuis uniek. In geen enkel museum wordt zo gefocust op de persoon.''
Afgelopen maart opende het verbouwde Mondriaanhuis haar deuren: net op tijd om ten volle mee te kunnen profiteren van de hype rond het 100 jarige bestaan van kunststroming De Stijl. Dit kleine museum aan de Kortegracht in Amersfoort doet dat overigens heel charmant en geestdriftig. Want naast het getoonde maken de enthousiaste (en vrijwillige) gastvrouwen en -heren met hun aanvullende informatie een bezoek meer dan de moeite waard.
Ik ging je voor. Kijk je mee?
In de stijl van De Stijl en citymarketing
Eerst even terug naar de eerste foto van dit blogbericht. Je ziet hier werk uitgevoerd door een 5 VWO-klas die in het doe-het-zelf-atelier in het museum een schilderij a la Mondriaan uitbeelden. Hoe leuk en origineel is dat?
"Reis in 2017 door heel Nederland en ontdek een rijkdom aan cultuur, activiteiten en geschiedenis van Mondriaan tot Dutch Design." Met deze slagzin draait de marketing rondom het jubileumjaar op volle toeren en dan met name in steden die dit jaar aandacht aan 100 jaar De Stijl besteden. Overal vlaggen, banners, publieke bankjes in het kenmerkende rood, geel en blauw. De Steden Utrecht, Den Haag en Amersfoort spannen de kroon voor wat betreft deze citymarketing (en citydressing) in dit feestelijke De Stijl-jaar. Er is zelfs een project, genaamd 'De Stijl in de Stad' die een ode wil brengen aan de kunstbeweging door voorbeelden te verzamelen van de invloed die De Stijl heeft (gehad) in ons land. Ook ik droeg mijn steentje bij en plaatste meerdere foto's met de hashtag #destijliseverywhere op Instagram. Hieronder zie je een aantal van die door mij ingestuurde foto's van De Stijl-gerelateerde objecten met het - bedoeld of onbedoelde - iconische red, yellow and blue.
 |
| 1. Nicolaas Beetsstraat, Amsterdam. 2. Café De Unie van architect Oud op de Mauritsweg, Rotterdam. 3. Derde Looiersdwarsstraat, Amsterdam. 4. Parklaan, Den Bosch. 5. Bilderdijkkade, Amsterdam. |
Mondriaanhuis
Nu weer back on track naar het Mondriaanhuis. In het Rijksbeschermde, middeleeuwse en dus bekoorlijke stadsgezicht van Amersfoort staat het huis waar Pieter Cornelis Mondriaan in 1872 werd geboren en de eerste 8 jaar van zijn leven sleet.
Bij binnenkomst in het bescheiden portaal wordt duidelijk waarom je hier moet zijn: "treed in zijn voetsporen. Loop met hem mee langs de kraamkamers van zijn unieke schilderkunst. En kijk door de ogen van de man die zichzelf en zijn werk steeds opnieuw uitvond."
"Kijk door zijn ogen" wordt je hier aangeraden, maar het zijn wel heel priemende ogen, getuige de door Ferry Hoedeman gemaakte, prachtige buste op de 1ste verdieping van het pand. Stuurs met die diepe frons boven zijn wenkbrauwen. 'Zuinig' mondje ook, terwijl je uit de zaalteksten kunt opmaken dat Mondriaan wel degelijk een uitbundige, frivole kant had. Groot liefhebber van jazz, boogiewoogie, bebop en dansen. Een ladykiller, zonder zich zelf ooit te binden (uit de zaaltekst begreep ik dat hij tot twee keer toe bijna gezwicht was voor een dame - verloofd en zo - 'but he chickened out'). Volgens Mondriaan-expert en biograaf Hans Janssen beleefde de kunstenaar zijn bloeiperiode in Parijs, genoot hij bekendheid in New York en spendeerde Mondriaan geld en tijd in het gezelschap van de artistieke bohème, aan uitgaan en aan vrouwen. (De nieuwe biografie van Mondriaan wordt vandaag - 13 augustus - gepresenteerd in het Haagse Gemeentemuseum).
Hij was zoekend en rechtlijnig (en dat is dan weer heel toepasselijk).
1899 - 1908 De vroege jaren als landschapsschilder
Terug naar Mondriaan's vroege jaren. Op twintig jarige leeftijd gaat de eigenzinnige Mondriaan - tegen de wil van zijn vader - in Amsterdam naar de Rijksacademie, waar hij na zijn studie ook nog een tijd blijft hangen. "Hij trekt er graag op uit met zijn fiets om de natuur rondom de Amstel en 't Gein te schilderen. Hij wordt al snel succesvol als landschapsschilder. De werken zijn schetsmatig en het palet donkerder dan hij later ooit nog zou gebruiken. Hij was voor die tijd vooruitstrevend en zijn werk verkocht redelijk (...). Daar, in Amsterdam, begint de ontwikkeling van zijn eigen stijl - die niet meer ophoudt", aldus de informatie in de museumzaal. Het Mondriaanhuis mag dan niet zoveel kunstwerken van Mondriaan bezitten: zij hebben wel een mooie collectie van dit vroege werk. Figuratief, om vooral niet te vergeten dat de pionier van de abstracte kunst een begenadigd 'beeldend' kunstschilder was.
 |
| 1. Knotwilgen aan een sloot buiten Amsterdam (1905.) 2. overzicht van de zaal. 3. Jacobskerk in Winterswijk (1892). 4. Boerderij aan het Gein (1906). |
Een Parijs atelier in Amersfoort
Het Mondriaanhuis is sinds de renovatie begin dit jaar multimediaal én interactief geworden. In de expositie wordt gebruik gemaakt van de nieuwste audiovisuele technieken. De museumgast begint zijn of haar rondgang met het bekijken van een video-installatie van Mondriaans oeuvre. "Een muzikaal beeldverhaal die de bezoeker meeneemt, via zijn vroege landschappen en de kleurrijke zeegezichten, naar zijn karakteristieke abstracte wereld. Steeds begeleid door de muziek van zijn tijd en zijn smaak, van Ravel tot jazz, van Stravinsky tot boogiewoogie."
Aan de hand van brieven, foto's, documenten en film- en radio-opnames krijg je een inkijkje in het leven van de oprichter van De Stijl. Met een bezoek aan het museum betreed je tegelijkertijd Mondriaans op ware grootte nagebouwde Parijse atelier aan de Rue du Départ 26, waar hij woonde en werkte van 1921 tot 1936.
Mijn bezoek aan Amersfoort leverde ook nog een verslag op van de tentoonstelling 'De Kleuren van de Stijl' in Kunsthal KAdE.
To be continued....
To be continued....
Alle foto's © www.agreylady.nl
