Mediteren bij Kunst Centrum Haarlem

Na een week waarin Nederland heeft herdacht en gevierd opende afgelopen zaterdag (6 mei) in Kunst Centrum Haarlem de (verkoop) tentoonstelling 'While Meditating on War#2'. In deze expositie zie je divers werk van 5 kunstenaars die ieder voor zich heel krachtig hun persoonlijke verhaal bij oorlog en oorlogsdreiging hebben neergezet. Onder invloed van de actuele toestand in de wereld geven de kunstenaars hun interpretatie op het thema 'strijd'. In diverse disciplines. Zo zie je foto’s, schilderijen, video, tekeningen en installaties.

En ik mocht daarbij zijn. Bij de (toch gewoon) feestelijke opening. Geen straf, want naast de mogelijk somber-stemmende thematiek van de expositie, is Kunst Centrum Haarlem ook en met name een fijne kunstuitleen (gestart in 1971 als Stichting Beeldende Kunst - SBK - en ná die van Amsterdam, de oudste in het land), galerie én (hebberig-makende) designwinkel. 

Ga je mee?

De kracht van het persoonlijk verhaal

Nog maar enkele maanden geleden aangetreden als nieuwe directeur, wilde Marina Raymakers (de dame met het rode colbertje, tijdens haar openingsspeech) als 'eerste daad' een tentoonstelling maken over de vluchtelingenproblematiek. Eerder dit jaar al te zien bij het Centrum Beeldende Kunst Amsterdam Zuid-Oost, besloot Raymakers die expositie deels over te nemen. In deze reprise van 'While meditating on War #2' (vandaar de toevoeging #2) reageren vijf kunstenaars (3 uit de eerste versie en twee 'nieuwe') op andermans-, óf op persoonlijke ervaringen met oorlog en gewapende conflicten. Maar vooral ook hun beleving van de gevolgen van die strijd.

Neem Barbara Broekman. Zij "vertaalt krantenfoto’s op een intuïtieve manier naar geweven schilderijen. Haar werk uit de serie Faith is geënt op de stroom aan nieuwsberichten over oorlogsgeweld en andere humanitaire rampen waarmee we dagelijks worden geconfronteerd". Op de ontwerptekeningen (gouaches) voor haar textiele werk, getiteld Verlies, zijn slachtoffers (vluchtelingen) van oorlogsgeweld te zien.

3 maal werk van Barbara Broekman

3 maal Jan Theun van Rees

Halve vierkante meter vrijheid

Hierboven zie je twee foto's van de serie 'halve vierkante meter vrijheid' én een foto van het werk 'j'ai faim de liberté' (ik honger naar vrijheid, red.) van de kunstenaar/fotograaf Jan Theun van Rees.  De serie  maakte Van Rees op de Bajesboot, een voormalig detentiecentrum in Zaanstad. In de cellen hingen prikborden met tekeningen van uitgeprocedeerde asielzoekers en trans-migranten. Met de aankoop van een van de foto's uit de reeks wordt het vluchtelingencollectief Wij Zijn Hier gesteund (klik op de link voor meer informatie over de doelstelling van de stichting). 

Dance and/or riot

Dan de geschilderde animaties van Herman van den Heuvel. De kunstenaar experimenteert met het samenvoegen van schilder-, animatie- en videotechnieken en hij heeft een voorliefde voor beelden met een ruw randje. Altijd actuele thema's zoals hier op de foto's te zien, namelijk Palestijnse stenengooiers en dansende mensen na de (kortstondige) 'bevrijding' van Homs in Syrië (in 2011). 

De twee laatste kunstenaars zijn (samensteller van de tentoonstelling) Tamar Rozenblat (Israël) en Ramaz Goiati (Georgië). Over Rozenblat staat in de informatie-folder te lezen: "het thema oorlog is sinds kort haar werk 'ingeslopen', terwijl zij zocht naar antwoorden op haar eigen vragen over dit thema. De carrousel in het werk 'And The Wheel Turns On' verbeeldt voor de kunstenaar de levenscyclus: we stappen er in en het lijkt alsof wij er weinig van leren. Oorlog is van alle tijden en herhaalt zich helaas keer op keer".

In de installaties van Ramaz Goiati staat strijd centraal. De uitstalling op de vloer van de expositieruimte heet 'voetstappen' en alle onderdelen zijn gemaakt van natuurlijke materialen. Veel gemaakt van aarde en dat is ook waar het in oorlog om draait: grond, aarde, gebied(sbezit). Sommige details lijken op wapens, andere op maskers en die elementen verwijzen naar het gevecht dat de kunstenaar levert om af te rekenen met de in het verleden gevoerde gewapende conflicten in zijn vaderland.
Verder staat in de expositie de 'stoel met een schuinstaande tl-lamp' van de hand van Goiati. Deze installatie staat voor status en macht. 

Met het 3D-werk van Ramaz Goiati zijn we aan het einde gekomen van 'While Meditating On War #2'. Maar daarmee houdt het voor mij niet op. Na het bekijken van de expositie en het aanhoren van de bijbehorende feestelijke praatjes, is het tijd om ook de rest van het aanbod van Kunst Centrum Haarlem te onderzoeken. Want zoals ik in mijn aanhef al meldde: je kijkt je ogen uit op het adres Gedempte Oude Gracht 117-121 in de Muggenstad.

Kunst voor boven de bank

Dus tot slot van dit verslag van de vernissage gooi ik nog even 'de knuppel in het hoenderhok'. Want één van de prettige aspecten van Kunst Centrum Haarlem - naast die fijne winkel met design-accessoires - is dat zij alles behalve hautain en hoogdravend zijn (wat in de kunstwereld vaak genoeg 'bon ton' is). Lekker gewoon (dan doe je al gek genoeg). Geen elitair gedoe, want bij de uitleen mag je heel 'ordinair' een schilderwerk uitzoeken die mooi past bij je bank. Zo! Ingewikkelder dan dat hoeft het toch ook niet te zijn? (Menig kunstverzamelaar doet niet anders). En bij Kunst Centrum Haarlem krijg je advies en geven de 'stylinghoekjes' je een idee hoe een bepaald kunstwerk gecombineerd kan worden in jouw interieur.

Mensen naar mijn hart!  

Fijn, toch?


-X-


In mijn volgende bericht krijg je (nog) een stokpaardje van mij te zien: 'oude' (ook wel: pre-industriële) handvaardigheid X nieuw design. In het buiten-gedeelte van het Zuiderzeemuseum is een designroute uitgezet, waarin het museum de verbinding legt tussen verleden en heden door vormgeving te laten zien in een historische context.
Kortom: genieten...!

De 'bauchair' in de winkel. Heel duidelijk geïnspireerd op de stoelen van Gerrit Rietveld én de kunstrichting De Stijl (die dit jaar 100 jaar bestaat). 

Alle foto's: www.agreylady.nl