Nog zo'n veertien dagen en dan sluiten wij het boek met de titel '100 jaar Amsterdamse School'. 2016 was de centenial van deze typische Nederlandse bouwstijl. Honderd jaar geleden ontstaan in Amsterdam, maar in heel Nederland zijn fraaie staaltjes van deze ontwerptraditie gerealiseerd. Ik heb er dit jaar, zowel op mijn blog (zie hier en hier) als op Instagram veel aandacht aan besteed.
Maar vanaf nu is het schluß.
Van het ene jubileum duiken we direct door in het volgende, want in 2017 is het 100 jaar De Stijl. En hier, vandaag op mijn blog de opmaat naar de feestelijke viering van dit heuglijke feit. Geen droogtheoretische-kunsthistorische verhandelingen, maar 'gewoon' een verslag van deze avant-gardistische kunststroming van en door een liefhebber.
Kijk mee naar van de expositie "De Stijl in het Stedelijk"
"He, wat leuk! Dit is toch Victory Boogie Woogie (1944) van Piet Mondriaan? Het beroemdste werk van de kunstenaar? Maar wel vreemd...! Dat schilderij hangt in het Gemeentemuseum in Den Haag, terwijl ik vandaag verslag doe vanuit het Amsterdamse Stedelijk...."
Klopt! Dit werk is gemaakt door Willy Kock (Amsterdam, 1903-1087). Zijn schilderij 'Victory Boogie Woogie' (naar Piet Mondriaan), uit 1946 is vrijwel identiek aan het origineel.
Toch maar even een verklaring zoeken op Internet: "Restaurateur Willy Kock maakte een kopie voor het Stedelijk in opdracht van toenmalig directeur Sandberg die geen budget had om het originele werk te kopen. Het Stedelijk is nog steeds in bezit van Kock’s kopie". Bron.
Radicale abstractie
"In oktober 1917 verscheen de eerste aflevering van 'De Stijl, maandblad voor de moderne beeldende vakken', waarin kunstenaars, vormgevers en architecten vernieuwende ideeën publiceerden over een radicale hervorming van de kunst, die moest leiden naar een wereld van totale harmonie en een eenheid van kunst en leven. Hun theorieën over kleur en ruimte leidden tot een revolutionaire, volledig abstracte beeldtaal die aan die harmonie uitdrukking moest geven".
(Pfff. Zulke zinnen moet ik altijd twee keer lezen, wil ik het begrijpen.... Heb jij dat nou ook?). In ieder geval: dit is een alinea uit de beschrijving van de expositie "De Stijl in het Stedelijk", waarmee dit museum dus al een voorschotje neemt op volgend jaar.
Nederland viert het manifestatiejaar onder de overkoepelde titel "Mondriaan tot Dutch Design" met tentoonstellingen en evenementen door het hele land (klik op de link voor de zeer uitgebreide agenda). Elk zichzelf respecterend Nederlands museum* (voor moderne kunst) zal in 2017 aandacht willen besteden aan de centenial. Om je een indruk te geven van het omvangrijke programma vind je hieronder een kleine en onvolledige greep uit het enorme aanbod.
Van Mondriaan tot Dutch Design
Leiden speelt als 'geboorteplaats' van De Stijl een sleutelrol. Van 2 juni tot en met 27 augustus presenteert Museum De Lakenhal op het Pieterskerkhof een tijdelijk Openlucht Museum met werk van hedendaagse kunstenaars die zijn geïnspireerd door De Stijl.
Het Gemeentemuseum Den Haag pakt (uiteraard, zou ik willen zeggen) groots uit. Want, naast de permanente Mondriaan & De Stijlvleugel (het gemeentemuseum heeft de grootste collectie Mondriaans ter wereld, namelijk 300 werken!) zijn er in het jubileumjaar maar liefst drie De Stijl-tentoonstellingen geprogrammeerd.
(Weet jij misschien een pied a terre in de Hofstad voor mij te huur? :-) Maar gezien de, door de organisatie uitgezette De Stijl-route kriskras door Nederland (zie foto), zou een tienertoer van de NS ook uitkomst bieden (wetende dat ik gewoon ben te reizen over het spoor). Om dan vervolgens, in alle door mij aangedane steden te gaan couchsurfen om de kosten een beetje te drukken. Agreylady is immers slechts een hobby. Puur krentenbrood oud papier...)
Maar genoeg geneuzeld, we gaan door.
Museum Dr8888 Drachten: (door het jaar heen vier tentoonstellingen w.o.:) 'Constructivisme en De Stijl in Noord-Nederland, De Stijl in Drachten'. Vanaf 28 januari 2017.
Centraal Museum, Utrecht: Rietvelds' meesterwerk 'Leve de Stijl!' (Rietveld Schröderhuis). 4 maart – 11 juni 2017.
Museum De Lakenhal in Rijksmuseum Amsterdam (De Lakenhal is tot voorjaar 2017 gesloten wegens verbouwing, red.): 'Nelly & Peggy: Advocates of De Stijl'. Herfst 2017.
(Één ding is wel duidelijk. Ben jij een regelmatige lezer en/of een trouwe fan van mijn blog? Dan krijg je het dit jaar flink voor de kiezen. Je zal - gezien het grote aantal De Stijl-evenementen - 'doodgegooid' worden met (over)enthousiaste verslagen van al die tentoonstellingen. Sorry...
Ik wens je bij voorbaat sterkte!)
:-)
Who's afraid of red, yellow and blue
Alle kunstenaars van De Stijl werden gedreven door een grote vernieuwingsdrang. De wereld moest anders. Moderner. Dat kon alleen door anders te gaan werken. Anders dan tot dan toe gebruikelijk was. Abstract en alleen primaire kleuren en horizontale en verticale lijnen. Niet alleen in de schilderijen, zoals die van Piet Mondriaan, Bart van der Leck, Vilmos Huszar en (zelfbenoemd oprichter van De Stijl) Theo van Doesburg, maar ook in de architectuur (Jan Wils, Jacob Oud), vormgeving, grafische kunst en meubels (met als voornaamste en bekendste voorbeeld Gerrit Rietveld).
Want dát was het ultieme ideaal van De Stijl: een wereld waarin alles kunst is.
Een prachtig, maar utopisch droombeeld (zo is in de afgelopen 100 jaar wel gebleken).
-X-
Meer De Stijl? Blijft dan afgestemd op A Grey Lady.
* Deelnemende musea: Gemeentemuseum Den Haag, Centraal Museum Utrecht, Museum De Lakenhal Leiden, Museum Drachten, Kröller-Müller Museum in Otterlo, Kunsthal KAdE in Amersfoort, Rietveld-Schröderhuis in Utrecht, Mondriaanhuis in Amersfoort, Villa Mondriaan in Winterswijk, Paviljoen Gerrit Rietveld De Zonnehof in Amersfoort, Dutch Design Week in Eindhoven, Design Academy Eindhoven, TextielMuseum Tilburg, Gemeentemuseum Helmond, Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch en Moti in Breda.
Bij de foto's (allemaal van agreylady.nl, van boven naar beneden):
-'Victory Boogie Woogie (naar Piet Mondriaan)' 1946, van Willy Kock;
-Rood-blauwe stoel, 1919-1923 van Gerrit Rietveld
-'Compositie' 1918-1920, Bart van der Leck
-Een opstelling in het Stedelijk Museum
-'Composition néo-plastique no. 5 E', 1924-1925 van Cesar Domela
-Brochure Gemeentemuseum De Haag en Iittala waxinelichthouder op mijn eettafel
-Foto Mondriaan to Dutch Design
-'Compositie no. III, met rood, geel en blauw, 1927, Piet Mondriaan
Kunstenaars geïnspireerd door De Stijl:
-Roy Lichtenstein met 'As I Opened Fire' (1964) (door het primaire kleurgebruik en zwarte lijnen)
-'Infe©ted Mondrian #2', 1992 van kunstenaarscollectief General Idea
-'Rood, blauw, geel en wit, 1957-1958 van Marlow Moss
Laatste twee:
- Mijn bouwdoos van het Rietveld-Schöderhuis
- Mijn memory-spel 'Bauhaus' (niet Nederlands, maar wel een zelfde soort beweging als De Stijl)
